Andrzej Świerczyński

"Okruchy pamięci. Wspomnienia i relacje byłych żołnierzy Korpusu Ochrony Pogranicza"

Wydawca: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn 2015

Lektor: Krzysztof Magierski

Mastering: GMIK Studio Grzegorz Herliczek

 

Andrzej Świerczyński, ur. 30.11.1904 r. Skierniewice, s. Józefa i Konstancji z d. Kalskiej, we wrześniu 1939 r. d-ca IV plut. 1 komp. ckm Batalionu Fortecznego „Osowiec”

Jako ppor. rez. piech. (mianowany 1.I.1933 r.) ćwiczenia w rezerwie odbywałem w 41 i 42 pp, a w 1939 r. (od 23.I. do 17.II.1939) w Centralnej Szkole Podoficerskiej KOP w Osowcu k. Grajewa (Komendant Szkoły ppłk Tabaczyński Tadeusz). Zmobilizowany 24 sierpnia 1939 r. w Białymstoku, skierowany do CSP KOP i przydzielony do Batalionu Fortecznego „Osowiec” (d-ca mjr Korpal Antoni), 1 Komp. ckm (d-ca kpt. Rudnik Wojciech), jako d-ca IV plutonu ckm.

Od 1 września do 6 października udział w Wojnie Obronnej 1939 r. Do 12 września pluton w walkach z Niemcami (współudział w obronie przeciwlotniczej twierdzy Osowiec oraz w walkach w rejonie Osowca). Na skutek niepomyślnych sytuacji na frontach walk (m.in. opanowanie przez zmotoryzowane jednostki niemieckie odcinka „Wizna” bronionego głównie przez 3 Komp. ckm baonu fortecznego „Osowiec” (d-ca kpt. Raginis Władysław), następuje wycofywanie oddziałów z rejonu Osowiec przez Goniądz, Suchowolę – do st. kolejowej Kamienna Nowa, a dalej transportem kolejowym do Baranowicz i Sarn (15 września 1939 r. udział IV plutonu ckm w obronie radiostacji w Baranowiczach bombardowanej przez lotnictwo niemieckie). W dniach 16 i 17 września pluton w schronach na granicy państwowej w miejscowości Polany koło Bereźnego.

Dnia 17-tego po silnym przygotowaniu artyleryjskim oddziały sowieckie forsują i przekraczają polską granicę państwową. Zgodnie z otrzymanym rozkazem wyższego dowództwa następuje wycofywanie się polskich oddziałów(składających się głównie z oddziałów KOP), w kierunku zachodnim. Nasila się działanie uzbrojonej dywersji, co utrudnia i opóźnia posuwanie się oddziałów polskich oraz zmusza do podejmowania walk ze zorganizowanymi oddziałami dywersantów. Niektóre miejscowości na trasie przemarszu: Stepań n/Horyniem, Maniewicze, Karasin, Kamień Koszyrski, Ratno.

W dniu 28 września ciężkie walki z oddziałami sowieckimi wzmocnionymi przez brygadę pancerną z m. Piszcze pod Szackiem. W nocnych walkach na cmentarzu w Szacku pluton ponosi straty (ginie mój zastępca kpr. Szurlej Stanisław). Po przeprawie przez Bug w miejscowości Adamczuki, pluton w uzupełnionym składzie osobowym bierze udział w walkach z oddziałami sowieckim w dniu 1 października w miejscowości Wytyczno (na południowy zachód od Włodawy).

Po 1.X.1939 r. nawiązanie walk z Niemcami w rejonie Adamowa. Po włączeniu oddziałów KOP do Samodzielniej Grupy Operacyjnej „Polesie” (gen. Franciszek Kleeberg), biorę udział w walkach w rejonie Kocka (Wola Gułowska, Wola Burzecka, Krzywda) jako dowódca plutonu ckm – do kapitulacji tj. 6.X.1939.

Po 6 października 1939 r. do 3 maja 1945 r. w obozach dla jeńców wojennych w Niemczech (m.in. oflag II C Woldenberg). W styczniu 1945 r. ewakuacja z Woldenbergu w kolumnach marszowych na zachód i pobyt w Oflagu X Hamburg Fischbeck. 3 maja 1945 r. uwolnienie przez wojska brytyjskie i zakwaterowanie w miejscowości Pöhls (rejon Lubeka). W Pöhls powstaje Zgrupowanie Oficerów Polskich, Komendant Zgrupowania płk Karasiński Zygmunt. Kontakty i pomoc polskiej ludności cywilnej w obozach. 11 grudnia 1945 r. powrót do Kraju (punkt przyjęcia Państwowy Urząd Repatriacyjny w Szczecinie). 19 grudnia 1945 r. weryfikacja stopnia oficerskiego przez Komisję Rehabilitacyjną w Warszawie. Zdemobilizowany w lutym 1946 roku, podejmuję prace w Warszawie.

Posiadam odznaczenia państwowe w tym Krzyż Kawalerski i Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski oraz medal „Za udział w Wojnie Obronnej 1939”.

Mianowanie na wyższe stopnie oficerskie: na stopień porucznika – 24 września 1973 r., rozkaz pers. MON nr 0202, na stopień kapitana – z dniem 10 stycznia 1994 r. przez Ministra Obrony Narodowej.

Jestem Kombatantem. Zaliczony okres działalności łącznie 5 lat i 9 miesięcy.

Jestem członkiem Środowiska Żołnierzy Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie” generała Franciszka Kleeberga.

Warszawa, dnia 10 września 1994 r.

Odręczny czytelny podpis Andrzej Świerczyński

Opcje strony

do góry